Co to jest jaskra? Jak się objawia?

Aż 70 milionów ludzi na świecie cierpi na jaskrę, z czego ponad 6 milionów straciła całkowicie wzrok w wyniku tej choroby. Dlatego tak ważne jest to, żebyś wiedział, co to jest jaskra, znał objawy tego schorzenia i szybko podjął się leczenia w razie jej wykrycia.

Jaskra – co to jest?

Jaskra inaczej krzyżówka to przewlekłe uszkodzenie nerwu wzrokowego, które charakteryzuje się stopniowym pogorszeniem jakości widzenia. Szczególnie destrukcyjna jest ta choroba, jeżeli nie jest leczona. Wtedy w zupełnie bezobjawowy sposób może dojść do całkowitego zniszczenia nerwu wzrokowego, a w konsekwencji do nieodwracalnej utraty wzroku.

Najczęstsze przyczyny jaskry

Nadal nie są znane wszystkie przyczyny jaskry. Jednak bardzo często ta choroba jest powodowana przez specyficzną budowę przedniego odcinka oka. W końcu dochodzi wtedy do nagłego zamknięcia odpływu cieczy wodnistej przez wypukłą tęczówkę lub pęczniejącą soczewkę. Za szczególnie niesprzyjającą okoliczność uważa się nagłe zamknięcie kąta przesączania i gwałtownego wzrostu ciśnienia w oku. Wówczas dochodzi do ostrego ataku jaskry, co wymaga natychmiastowej interwencji okulistycznej – jeśli o to nie zadbasz, to możesz całkowicie stracić wzrok. 

Warto też zwrócić uwagę na to, jakie czynniki ryzyka najczęściej powodują rozwinięcie się jaskry. Przede wszystkim jest to:

• genetyka,
• podwyższony poziom ciśnienia w oku,
• wiek po 35 roku życia,
• stres,
• krótkowzroczność,
• cienkie rogówki,
• zaburzenia gospodarki tłuszczowej – odnosi się to do hiperlipidemii oraz hipercholesterolemii,
• rasa – znacznie częściej na jaskrę pierwotnego kąta chorują Afroamerykanie, a na jaskrę zamykającego oka Azjaci,
• płeć – jaskra częściej występuje u kobiet,
• cukrzyca,
• objawów naczyniowo-skurczowych – odznaczają się zimnymi dłońmi i stopami,
• niskim ciśnieniem ogólnym krwi bądź zbyt intensywnym leczeniem nadciśnienia krwi.

Jaskra – objawy choroby

Warto zaznaczyć, że mogą występować różne symptomy w zależności od tego, jaką postać ma jaskra. Objawy JPOK (jaskry pierwotnej otwartego kąta) rozwijają się stopniowo, dlatego pacjent przez wiele lat może nie zdawać sobie sprawy z choroby. Tym bardziej że większość dolegliwości jest całkowicie bezbolesna – szczególnie odnosi się to do systematycznego zwężania pola widzenia. Proces ten postępuje powoli, więc w konsekwencji osoba chora przyzwyczaja się do nowego obrazu i nie dostrzega tych zmian. Wówczas musisz zwrócić uwagę na jeszcze więcej kwestii np. „wrażenie niemieszczenia się w drzwiach” oraz „obijanie się o meble”. W końcu to właśnie te symptomy bardzo często świadczą o ograniczeniu pola widzenia.

Jeśli chodzi o JPZK (jaskrę pierwotnego zamknięcia kąta), to objawy zazwyczaj zaczynają się uwydatniać, gdy dochodzi do ostrego zamknięcia kąta przesączania. Wtedy widoczne są następujące symptomy:

• bardzo silny ból oczu i głowy,
• czasem występują nudności i wymioty,
• ograniczenie ostrości widzenia,
• aureola wokół źródła światła,
• zwężenie pola widzenia – tzw. widzenie tunelowe,
• zaczerwienienie oka,
• źrenica o średniej szerokości, która nie reaguje na światło,
• nieregularny kształt źrenicy.

Jaskra – leczenie

W zależności od stopnia nasilenia oraz rodzaju jaskry specjalista może zastosować różne sposoby leczenia tej choroby. Najczęściej wykorzystywane są przeciwjaskrowe krople do oczu, które mają za zadanie obniżyć ciśnienie w oku. Zazwyczaj w tym celu hamują wydzielanie cieczy wodnistej bądź zwiększają przepływ płynu, aby mógł się bez problemu wydostać. Warto zauważyć, że krople do oczu na jaskrę są naprawdę skuteczne, ponieważ to silne leki. Dlatego też mogą prowadzić do licznych skutków ubocznych np. zaczerwienienie oka, uczucie pieczenia i podrażnienie, rozmazane widzenie, czy nawet alergie.

W jaki jeszcze sposób może być zlikwidowana jaskra? Leczenie operacyjne to ostateczne rozwiązanie, które polega na umożliwieniu przepływu cieczy wodnistej z przedniej komory oka. Inną dostępną metodą jest laseroterapia.

Jaskra – czego nie wolno robić?

Istnieje kilka ważnych zasad dla pacjenta, u którego została zdiagnozowana jaskra. Czego nie wolno wtedy robić? Przede wszystkim nie jest wskazany ciężki, długotrwały wysiłek fizyczny. Pamiętaj o tym, jeśli masz tzw. jaskrę barwnikową, ponieważ pod wpływem zbyt dużej aktywności może dojść do uwolnienia się barwnika z tęczówki – zwróć uwagę na to, że zazwyczaj mają z tym problem młode osoby. Dodatkowo należy unikać ćwiczeń, wymagających długotrwałego pochylania głowy – dotyczy to również czytania książek podczas leżenia na brzuchu.

Najlepiej, jeśli ograniczysz również spożywanie alkoholu i palenie papierosów, gdyż mogą przyspieszać rozwój jaskry. Poza tym zadbaj o odpowiednią dietę – pełną witamin, kwasów omega-3 i omega-5. W ten sposób skutecznie wspomożesz swój wzrok.

Jeśli została u Ciebie zdiagnozowana jaskra zamkniętego oka, należy ograniczyć przebywanie w przyciemnionych pomieszczeniach i stosowania leków powodujących rozszerzenie źrenicy.

Jaskra a zaćma – najważniejsze różnice

Zarówno jaskra, jak i zaćma to niebezpieczne choroby oczu, które mogą prowadzić do utraty wzroku, jeśli nie zadbasz o prawidłowe leczenie. Szczególnie narażeni na ich występowanie są pacjenci powyżej 40 roku życia. Jednak oba te schorzenia mają inne podłoża. Poza tym zaćma polega na stopniowym mętnieniu soczewki, a tym samym powoduje postępujące pogorszenie jakości widzenia. Dochodzi wtedy do przemian biochemicznych w obrębie białek wewnątrz oka. Jeśli chodzi o jaskrę to główną przyczyną jest wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, co znowu prowadzi do ucisku na nerwy wzrokowe. 

Kluczowe znaczenie ma to, że jaskrę można wyleczyć przy pomocy środków farmakologicznych, a dopiero w ostateczności pacjent jest kierowany na operację. Inaczej jest w przypadku zaćmy, ponieważ nie ma żadnego leku na tę chorobę – od razu potrzebny jest zabieg operacyjny, polegający na wstawieniu nowej, sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej.

Szukasz okularów korekcyjnych? Odwiedź wokularach.pl!